Nemačka armija ponovo je zakoračila na Balkan. Dešavanje koje čoveka, kojem su poznata “slavna dela” nemačke soldateske u prošlosti, ne ostavlja ravnodušnim. Ali, kakve to može da ima veze sa sportom koji, kako to nadahnuto tvrde sportski zvaničnici, “nema ništa sa politikom” i služi, kao “najbolji ambasador”, za “uspostavljanje mostova prijateljstva među narodima”?
Poznato je kakvoj su manipulaciji i zloupotrebi bili izloženi istočno-nemački sportisti. Kada se čitaju dokumenti (koji su imali status najviše “državne tajne”) koji potiču iz istočno-nemačkih laboratorija u kojima su se proizvodili rekorderi, stiče se utisak da u Istočnoj Nemačkoj, nakon pada nacizma, nije došlo do bitnih promena. Prelistavajući podatke o “naučnim istraživanjima” i “rezultatima njihove primene”, čovek neprestano očekuje da će pored navedenih imena “lekara” i “naučnika” naići i na Mengeleovo ime. Preko 1.800 lekara, bolničara, fizioterapeuta i drugog osoblja neposredno je učestvovalo u stvaranju preparata i metoda “za postizanje vrhunskih rezultata u sportu” koji će se beskrupulozno isprobavati i primenjivati ne samo na odraslim sportistima, već i na deci uzrasta 13 i 14 godina. U tim monstruoznim “naučnim projektima” učestvovali su i mnogi stručnjaci iz drugih oblasti i to do nivoa profesora fakulteta i akademika. Država je ulagala preko milijadu maraka godišnje u realizaciju “programa” koji je bio poveren “čuvenom” lajpciškom “Istraživačkom institutu za telesnu kulturu i sport” (FKS). Gotovo svi “svetski rekordi” istočno-nemačkih sportista postignuti su uz pomoć “entuzijasta” iz ovog instituta: Uve Hon, Ulf Timerman, Jirgen Šult, Torsten Vos, Petra Felke-Majer, Hajke Drehsler, Marlies Gor, Marita Koh, Kristin Oto – samo su neka imena sa liste rekordera (samo je Kristin Oto šest puta osvajala zlatnu olimpijsku medalju!) od kojih je vladajući režim stvorio “heroje (realnog) socijalizma”. (36) Na listi nema imena onih koji su put ka “olimpijskim vrhovima” završili kao invalidi ili smrću.
Nakon raspada “istočnog bloka” i “preuzimanja” Istočne od strane Zapadne Nemačke, demokratski nastrojeni deo nemačke javnosti opravdano je očekivao da će sportskim lekarima iz bivšeg DDR-a, koji su u Zapadnoj Nemačkoj imali gori status nego najteži kriminalci, u “ujedinjenoj” Nemačkoj biti izvedeni pred sud, ili da će im bar biti oduzeta dozvola za rad u sportu. To se desilo zanemarljivom broju, dok su ubedljiva većina dotadašnjih “staljinističkih dželata” postali, i to upravo zbog njihovog iskustva u stvaranju doping-supstanci i njihovoj primeni, “cenjeni stručnjaci” kojima su sva vrata, od sportskih kolektiva do najviših sportskih i državnih zvaničnika, širom otvorena. Istočno-nemački “lekari-monstrumi” preko noći postali su udarna snaga sporta “nove” (opet!) Nemačke! Manfred Evald, dotadašnji predsednik Nacionalnog olimpijskog komiteta DDR-a i rukovodilac doping-programa, koga su zapadno-nemački novinari proglasili “Mefistofelom istočno-nemačkog sporta”, oduševljeno je dočekan od vodećih ličnosti Zapadne Nemačke. Ni činjenica da je bezuspešno pokušao da uništi sve pisane tragove svoje zločinačke prakse nije pokvarila prijateljsku atmosferu kod novih “domaćina” (čitaj: naredbodavaca). Evalda poziva na “poverljivi razgovor” Erih Šojble, vodeća ličnost u ministarstvu unutrašnjih poslova za sport; on postaje “počasni gost” na prijemu koji organizuje Vili Daume, predsednik Nacionalnog olimpijskog komiteta Zapadne Nemačke… U znak “poštovanja za njegov rad na razvoju sporta u nemačkim zemljama” Daume organizuje prijem Evalda kod Huana Antonia Samaranča, predsednika MOK-a, (37) inače Evaldovog “starog prijatelja” kome će, u znak zahvalnosti na podršci DDR-a njegovoj kandidaturi za izbor predsednika MOK-a (Moskva 1980), još na početku svoje vladavine svetskim olimpijskim tronom dodeliti “srebrni olimpijski orden”, drugo po rangu priznanje koje MOK dodeljuje za “izuzetne zasluge za razvoj sporta”. Na taj način je “Mefistofel istočno-nemačkog sporta”, zajedno sa Horstom Daslerom (vlasnikom firme “Adidas” koji je preko Samaranča uspostavio neposrednu kontrolu nad olimpijskim igrama), Honekerom, Čaušeskuom, Živkovom i drugim “olimpijskim velikanima” – kojima je Samaranč lično dodelio “zlatni olimpijski orden”, najviše olimpijsko znamenje – postao “olimpijska legenda”. On će rame-uz-rame sa Kubertenom, Baje-Laturom, Hitlerom (koji je iz fonda koji mu je bio na raspolaganju finansirao, sa 300 000 rajhs maraka, arheološka iskopavanja u Olimpiji), Brendidžem, Frankom i drugim “olimpijskim dobrotvorima” i “velikanima”, visiti na počasnom mestu u tek sagrađenom “Olimpijskom muzeju” (Lozana, sedište MOK-a), zadužbini “humaniste” Huana Antonia Samaranča – koji je inspiraciju za svoj nadahnuti olimpizam, po sopstvenom tvrđenju, pronašao u “životnom delu” fašističkog diktatora Franka.
Rukovodeći se željom da po svaku cenu ovladaju svetskim sportom, sportski zvaničnici “ujedinjene” Nemačke rešili su da udahnu novi život bivšem lajpciškom institutu i njegovim laboratorijama smrti. Institut je dobio novo ime (“Institut za primenjene trenažne nauke” (IAT)), prvu ratu finansijske potpore od države (13 miliona maraka) i – stari kadar. Po Hajneru Šumanu, jednom od članova naučnog tima koji se zalagao za demokratizaciju, Institut je, po svom ustrojstvu i organizaciji, “ostao ono što je i ranije bio”. Što se tiče profesora Hansa Šustera i Alfonsa Lenarta, vodećih ličnosti Instituta u vreme stare vlasti, oni su se povukli “u pozadinu”, da ne “bodu oči” javnosti, i na mesto direktora Instituta doveli bivšeg “disidenta” Harolda Tinemana (takođe učesnika u razvoju doping-programa od samog njegovog nastanka), kome će se priznati još nezavršeni doktorat da bi mogao da bude promovisan u zvanje “profesora” i time ispuni formalni uslov za direktorsko mesto. Tineman je ostao veran “tradiciji kuće”. Pored toga, izričito se obavezao da će slediti uputstva Šustera i Lenarta koji su vukli poteze iz senke. Zbog mera “racionalizacije” iz Instituta je otpušteno 230 “saradnika”, među kojima su uglavnom bili mlađi ljudi koji su tražili promene. Pored Tinemana i njegovih “duhovnih vođa”, u Institutu će biti angažovani i drugi vodeći ljudi iz bivšeg doping-tima DDR-a: profesor Jirgen Krug, koji je još u novembru 1978 podneo referat o upotrebi anabolika u skokovima s tornja; profesor Gotfrid Štark, koji je od 1975 ispitivao doping sredstva na studentima; profesor Georg Neuman, koji je još u martu 1977 izneo rezultate primene anabolika (u kombinaciji sa vitaminima i ugljenim hidratima) kod ski-hodačica na duge staze koje je okarakterisao kao “izuzetno uspešne”; profesor Manfred Rajs, koji se dokazao kao stručnjak za primenu dopinga u trčanju na srednje i duge staze, kao i u maratonu; doktorka Gudrun Froner, specijalista za nervne dopinge koje je ubrizgavala svojim “štićenicima” u nos u obliku spreja… Interesantno je da su navedeni “naučnici” za šaku maraka prihvatili da se odreknu prava da objavljuju svoje radove, a nove gazde su im zabranile, da neželjene informacije o njihovom radu ne bi prodrle u javnost, da uspostavljaju kontakte sa medijima. Kapije smrti nanovo su zabravljene. (38) Njima treba dodati i Hartmuta Ridela, jednog od vodećih doping-eksperta DDR-a koji je 1987 prebegao u Zapadnu Nemačku. On je pisac čuvene “Disertacije B” (1986) u kojoj je sabrano iskustvo u dopingovanju sportista stereoidima, s tim što su njegovi eksperimenti obuhvatali i decu. Na preporuku doktora Vildora Holmana i Jozefa Kojla, vodećih ličnosti sportske medicine u Zapadnoj Nemačkoj, Ridel dobija istaknuto mesto na univerzitetu u Bajrojtu. (39)
Pored “naučnika”, vladajuće “demokratske” snage Nemačke će raširenih ruku prihvatiti i istočno-nemačke trenere, specijaliste za doping. Među njima se nalaze i Rudolf Dam, Volfgang Majer, Klaus Bark, Peter Dost, Hajnz Šuce, Luc Kul i mnogi drugi koji su čak i decu uzrasta od 13 do 16 godina sistematski i bez njihovog znanja kljukali androgenim hormonima, što je ostavilo teške posledice na njihov telesni i mentalni razvoj. Karakterističan je primer Horst-Ditera Hilea, za koga je, nakon saznanja o njegovom “radu na razvoju vrhunskog sporta”, javno rečeno da je “prevazišao praksu kriminalaca”. Čak je i Čarli Frensis, doskorašnji trener Bena Džonsona i njegov “savetnik” za doping (koji je, inače, od strane kanadskih vlasti doživotno udaljen iz sporta), bio zapanjen kada je ugledao olimpijsku pobednicu Renatu Štajher, tipičan Hileov “proizvod”, koja je po njemu bila “dokaz za dejstvo anabolika”. (40)
Što se tiče dopinga u Zapadnoj Nemačkoj, ona se i pre “ujedinjenja” zvanično opredelila za upotrebu dopinga u sportu. Volfgang Šojble, kasnije dugogodišnji državni funkcioner zadužen za “vrhunski sport”, još je 28 septembra 1977 na zasedanju savezne parlamentarne komisije za sport, otvoreno zahtevao upotrebu dopinga u sportu: “Mi hoćemo da upotrebimo ovo sredstvo, jer je očigledno da postoje discipline u kojima se bez upotrebe ovog sredstva ne može više opstati u vrhunskom takmičenju u svetskoj konkurenciji”. (41) Šojbleov pragmatizam, po principu “Cilj opravdava sredstvo!“, postao je vladajuća doktrina u sportskoj praksi u Zapadnoj Nemačkoj. Tragična smrt dvadest šestogodišnje sedmobojke Birgit Dresel u martu 1987; Šumaherova knjiga iz 1988 “Početni udarac” u kojoj je otkrio kakvim se sve prljavim metodima koriste zapadno-nemački sportski zvaničnici, lekari i treneri da bi se došlo do evropskog i svetskog fudbalskog trona; svedočenja osakaćenih i izmanipulisanih sportista i njihovih roditelja – otvorilo je oči nemačkoj javnosti, ali nije bitno ugrozilo pozicije “vrhunskog sporta” i njegovih aktera.
Istovremeno dok se svom žestinom obrušavaju na “komunistički totalitarizam” na Istoku zbog “upotrebe nedozvoljenih sredstava” i “manipulacije sportistima u političke svrhe”, glasnogovornici “slobodnog (kapitalističkog) sveta” za sebe imaju druge kriterijume. Govoreći u avgustu 1991 o nemačkim sportistima, Harm Bajer, jedan od vodećih nemačkih sportskih funkcionera (inače sudija po struci), saopštava stav koji izražava vladajuće shvatanje sporta u “ujedinjenoj” Nemačkoj: “A za ovu skupinu važe druga pravila i zakoni. A ti zakoni uključuju i upotrebu sredstava koje traži vrhunski sport. Anabolici spadaju u ta sredstva.” (42) Ako se ovome dodaju i reči Petera Burensa, generalnog sekretara “Nemačke sportske potpore” iz avgusta 1990, da “Nemačka treba da postane sportska nacija broj 1 u svetu”, (43) jasno je da kritika “socijalističkog sporta” nije imala principijelni, već hladnoratovski karakter: cilj je bio uništiti protivnika, služeći se svim sredstvima koja su na raspolaganju, a ne izboriti se za “čisti” sport. Ono što važi za sport, važi i za druge (mnogo važnije) oblasti života. Pokazalo se da je nemačkoj vladajućoj oligarhiji pre svega stalo da, ekonomskim i političkim pritiscima, od zemalja Istočne Evrope stvori svoj “interesni (neo-kolonijalni) prostor”. Priča o “demokratiji” bila je samo maska, poput priče o borbi za “čisti sport”, sa kojom je trebalo prikriti ekspanzionističke ambicije nemačkog kapitala i uz pomoć koje je trebalo uzeti od “realnog socijalizma” sve ono što može biti dobro “za (veliko) nemačku stvar”.
Gospodari Zapadne Nemačke i ranije su imala velike ambicije u sportu, ali je tek nakon “ujedinjenja” zahtev za uspostavljanje dominacije u svetskom sportu upotrebom svih raspoloživih (dozvoljenih i nedozvoljenih) sredstava i metoda – zvanično dignut na nivo najviše državne politike. Za razliku od “komunističkog totalitarizma” bivšeg DDR-a, u kome su sportisti bili “čisto” oruđe politike, u “novoj” Nemačkoj sportisti su, kao živi reklamni panoi, postali (i) jurišnici nemačkog kapitala koji, u globalnom ekonomskom ratu koji po svojoj okrutnosti i destruktivnosti prevazilazi sve oblike varvarizma koji su viđeni u istoriji, treba da doprinesu njegovoj “pobedi”.
Prva osvojena “kruna” Borisa Bekera na Vimbldonu (1985) pokazala je koju će ulogu sport dobiti u budućoj Nemačkoj. Desničarski mediji u horu su Bekera proglasili “novim Sigfridom” koji treba da povrati “pobednički duh” Nemcima. Oštre kritike koje su stigle od strane “saveznika”, kao i Bekerovo odlučno odbijanje da postane prototip novog arijevskog “natčoveka”, doveli su do stišavanja neo-nacističke euforije, koja će buknuti novom snagom nakon “ujedinjenja” dve Nemačke. Iz istorije sporta nanovo će biti izvučene lekcije za koje se mislilo da su prevaziđene i zaboravljene. Reč je, pre svega, o Kubertenovoj “utilitarnoj pedagogiji”, odnosno, o svođenju sporta na sredstvo za stvaranje “elite pobednika” (lekcija koju će nacisti tako dobro naučiti) koji će biti potstrek za razvoj osvajačko-militarističkog duha kod mladih – osobina koja, nakon dva katastrofalna poraza u Prvom i Drugom svetskom ratu, nedostaje nemačkoj mladeži. “Kompleks poraza” je ono što nemački kapital, u nastojanju da se uključi, nakon raspada SSSR-a i “Istočnog lagera”, u novu podelu sveta pod firmom izgradnje “novog svetskog poretka” i “nove Evrope”, na svaki način nastoji da “izbije iz glave” svojih podanika. Pobede na sportskom polju treba da probude “borbeni instinkt” kod nemačke omladine i da od Nemaca ponovo stvore “pobedničku naciju” („siegereiche Nation“). Pravi smisao pobeda u sportu nije, dakle, dominacija u svetskom sportu, već stvaranje pobedničke euforije koja će, između ostalog, dovesti u nemačku armiju desetine hiljada fanatizovanih mladih ljudi koji će, kao i njihovi “slavni preci”, biti spremni da ginu za “pobedu Nemačke”. Mnogi članci su, naročito u zadnjim godinama, napisani o nemačkom “Feniksu” koji se, opet, “digao iz pepela”. Zahtev za dominacijom u sportu, po svaku cenu, samo je izraz nastojanja da nemačka nacija pokaže svoju “volju za moć” (Niče) koja joj, po zakonima “borbe za opstanak”, koji vladaju u svetu, bezuslovno pripada. “Veličanstvene pobede” ubogaljenih “šampiona” treba da budu sredstvo za razvoj veliko-nemačkog nacionalizma i obračun s pacifizmom i kosmopolitizmom nemačke omladine. “Vladati u glavama”, to je credo Kubertenove olimpijske filozofije koju će “otac modernih olimpijskih igara”, u predvečerje nacističkih Olimpijskih igara (Berlin 1936), sa toliko žara izložiti nacistima savetujući ih kako da putem sporta stvore “lepu arijevsku rasu”. Nemački kapitalizam je zatrovao nemačka polja, šume, vazduh, vode; stvorio je, u ime “progresa”, monstruozne nuklearne centrale koje su, zbog dotrajalosti, pred zatvaranjem i koje su za sobom ostavile brda nuklearnog otpada. Energija, sirovine, životni prostor – egzistencijalna su pitanja koja, kao Damoklov mač, vise iznad Nemačke. Sve neizvesnija budućnost raspiruje veliko-namačke strasti i stvara pogodno tle za ponovni razvoj nacističke euforije. Nemačko angažovanje na rasturanju bivše Jugoslavije i propagandna hajka protiv srpskog naroda (koja neodoljivo podseća na nacističku hajku protiv Jevreja), pokazuje do koje mere je nemačko društvo jedinstveno kada se radi o ostvarivanju strateških interesa Nemačke. Slanje nemačkih trupa u Bosnu i težnja da nemački pobednici dominiraju u svetskom sportu delovi su iste politike – koja se krije iza poznatih, “mirotvoračkih” i “apolitičnih”, kulisa. Retki su političari koji su u toj meri govorili o “miru i međunarodnoj saradnji” kao što je to bio Hitler. “Pozivam omladinu sveta!“, glasilo je geslo koje je, na nacističkim Olimpijskim igrama (1936), bilo ispisano na nacističkom olimpijskom zvonu. “Zvono mira” bilo je, zapravo, zvono smrti koje je najavilo uništenje čitavih naroda. Njegova “mirotvoračka” jeka trebalo je da prikrije potmuli tutanj koji je dolazio iz nacističkih kovačnica smrti, vapaje sužnjeva koji su umirali u koncentarcionim logorima Nemačke, kao i samrtni ropac španske republike koju će, uz prećutnu podršku “demokratskog zapada”, dokrajčiti nemački bombarderi.
Kada se ima u vidu vladajuća tendencija u razvoju Nemačke, postavlja se pitanje da li je Nemačka u posleratnom periodu uistinu bila opredeljena za demokratiju, ili je “demokratija” bila samo “nužno zlo” koje je uneto “na bajonetima” zapadnih sila-pobednica koje će trajati dotle dok se Nemačka ne oslobodi političkog i vojnog tutorstva “saveznika”? Zbivanja u sportu govore da se Nemačka ni nakon poraza u Drugom svetskom ratu nije oslobodila aveti prošlosti i da su veliko-nemačke ambicije ostale strateško opredelenje posleratne Nemačke. Nije veliko-nemačka euforija proizvod nacističkog režima, već je nacizam bio samo jedan od istorijskih oblika u kome se ispoljio veliko-nemački duh. Samo su naivni mogli da poveruju da je uništenje Hitlerovog režima istovremeno i kraj veliko-nemačkih aspiracija. To se, već neposredno nakon rata, jasno pokazalo – u sportu.
Prvi posleratni generalni sekretar Nacionalnog olimpijskog Zapadne Nemačke postao je Karl Dim, fanatični militarista i borac za “veliku Nemačku”. Od završetka Prvog svetskog rata Dim je čitav svoj život posvetio obnavljaju “nacionalne snage” Nemaca fanatično propagirajući revanšizam. U svojim ratno-huškačkim člancima tvrdio je da nemački vojnik “vredi za dva protivnička vojnika” i da je Nemačka u Prvom svetskom ratu “zbrisala” Srbiju. Kao oduševljeni pristaša nacističkog režima postao je jedan od glavnih ideologa nacističkog olimpizma i organizator nacističkih Olimpijskih igara. Nakon izbijanja Drugog svetskog rata njegovo veličanje nemačkih vojnih pobeda dobija manijakalnu dimenziju. U svom članku iz 1940, “Juriš kroz Francusku“, “olimpijski mirotvorac” Dim piše: “Juriš kroz Francusku, kako lupa srce nama, starim vojnicima koji u tome više ne mogu da učestvuju, kako samo u nemom uzbuđenju i s rastućim oduševljenjem pratimo ovaj juriš, ovaj pobednički pohod! Radosno oduševljenje, koje u mirnijim vremenima doživljavamo pri odvažnom borbenom sportskom nadmetanju, naraslo je u visine ratničke zbilje… stojimo zadivljeno pred delima armije. U njima se iskazuje šta Nemac može, u njima prevazilazi današnji Nemac čitavu prošlost i samoga sebe.” (44) Tri godine kasnije, u vreme kada je zločinačka praksa Hitlerovog režima dostigla vrhunac, Dim objavljuje svoju “čuvenu” knjigu “Olimpijska ideja u novoj Evropi” (fašističkoj, naravno) u kojoj tvrdi da je glavni cilj nacističkog “novog poretka” da “svi narodi sveta budu srećni”! U svakoj zemlji koja je istinski opredeljena za demokratiju ovakav čovek bio bi prezren; u Zapadnoj Nemačkoj Karl Dim postaje (i do danas ostaje) neprikosnoveni autoritet u zvaničnoj sportskoj istoriji i pedagogiji i do kraja života će, od strane vodećih nemačkih zvaničnika, biti obasut najvišim počastima. Slična je sudbina SA Grupenfirera i nacističkog ratnog zločinca Karla fon Halta. Umesto da je zbog svojih zlodela završio u zatvoru, on neposredno nakon rata postaje počasni predsednik Lakoatletskog saveza Zapadne Nemačke, a 1951 nemačke vlasti ga postavljaju za predsednika Nacionalnog olimpijskog komiteta. Fon Leks, Adolf Fridrih Meklenburg-Šverin (prvi posleratni predsednik Nacionalnog olimpijskog komiteta Zapadne Nemačke) i mnogi drugi nacisti i njihovi sledbenici postaće rukovodeće ličnosti u sportu (45) sa zadatkom da očuvaju “(veliko) nemački duh” i da, kad za to dođe vreme, udahnu novi život avetima prošlosti. Da li slanje nemačkih vojnika u Bosnu znači da je taj davno priželjkivani trenutak konačno došao?
