Olimpizam i pozitivizam

O

Pozitivistička misao XIX veka najvažnije je filozof sko izvorište i uporište modernog olimpizma. Kuberten ne nastoji da razvije pozitivnu filozofiju, već da iskoristi njen izvorni duh i one postulate koji mogu da doprinesu efikasnoj borbi za očuvanje i razvoj vladajućeg poretka. “Punoću” olimpizma ne određuje u prvom redu pozitivna filozofija, već novi “praktični” izazovi koji se pred njom pojavljuju. U tom smislu olimpizam nije samo pokušaj oživotvorenja pozitivne filozofije, već i nastojanje da se daju novi pozitivistički odgovori, a to znači razvije efikasniji mehanizam vlasti, primeren novom odnosu klasnih snaga, za držanje “masa” u pokornosti. Moderni olimpizam nije samo shvatanje sveta, već pre svega aktivni (konzervirajući) odnos prema njemu koji se pojavljuje u vidu borbe protiv onih koji nastoje da taj svet promene. Kuberten je nastojao da sa svojim olimpizmom bude u prvim redovima antislobodarske borbe. Uprkos tome što je bio skriboman, Kubertenova osnovna intencija nije bila razvoj teorije, već politička praksa. Njegovi spisi su svojevrsna razrada strategije i taktike borbe protiv radničkog pokreta, kolonijalizovanih naroda i žene. Kuberten ne nastoji da učini buržuja umnijim i plemenitijim, već da pokrene učmalu “životinju” u njemu, razvije mu gramzivost i povede ga u nova kolonijalna osvajanja. Otuda je fanatični osvajačko-tlačiteljski duh jedna od dominirajućih karakteristika olimpizma.

Govoreći o Kontovoj pozitivnoj filozofiji Markuze konstatuje: “Rijetko se kada u prošlosti neka filozofija nametala tako jakom i otvorenom ponudom s namjerom da bude iskorištena za održanje vladajućeg autoriteta i za zaštitu uloženih interesa od bilo kakvog revolucionarnog napada. (…) Pozitivna filozofija je jedino oružje koje je sposobno da se bori protiv “anarhičke snage čisto revolucionarnih načela”, jedino njoj može uspjeti “da apsorbira sadašnju revolucionarnu nauku”.” I dalje: “Zemaljski gospodari otkrit će, također, da pozitivizam teži “sređivanju čitave vlasti u rukama onih koji tu vlast posjeduju – bez obzira tko bili”. Comte postaje još otvoreniji. On optužuje “čudne i krajnje opasne” teorije i napore koji su usmjereni protiv vladajućeg poretka svojine. Svi oni stvaraju “apsurdnu utopiju”. Potrebno je, naravno, poboljšati uslove nižih klasa, ali to treba učiniti a da se ne poremete klasne prepreke i da se ne “naruši neophodni ekonomski poredak”. U ovoj tački pozitivizam, također, daje sebi svjedočanstvo. On obećava da će “osigurati vladajuće klase protiv svake anarhističke najezde” i da će pokazati put valjanom postupku s masama.” (1) Kubertenov odnos prema antici, hrišćanstvu, prosvetiteljstvu, idejama vodiljama Francuske građanske revolucije, filantropskom pokretu, demokratskim institucijama i nacionalnim kulturama izraz je nastojanja da iz istorije odstrani sve ono što stvara mogućnost za razvoj slobodarske misli i za iskorak iz postojećeg sveta. Olimpizam je više nego duhovna kontrarevolucija: on nije obračun samo s emancipatorskim nasleđem građanskog društva XIX veka, već i s celokupnom duhovnom (kulturnom) tradicijom Zapada. Koristeći se Marksovom “XI tezom o Fojerbahu” mogao bi se uobličiti sledeći olimpijski postulat : filozofi su do sada objašnjavali svet  – radi se o tome da se svim sredstvima i po svaku cenu spreči njegova promena.

Među istraživačima Kubertenovog dela ima onih (Prokop) koji smatraju da Kuberten nije imao neposredne veze sa Kontom, već da ga je Frederik Le Ple uveo u svet pozitivne filozofije. Bilo preko Le Plea ili čitajući Konta, Kuberten je usvojio osnovna metodološka i doktrinarna polazišta Kontove filozofije i putem olimpijske ideje i prakse pokušao da realizuje Kontovu ideju o “pozitivnom društvu”. Može se reći da međunarodni sport predstavlja pokušaj oživotvorenja i institucionalizovanja pozitivne filozofije i njeno pretvaranje u globalni duhovni (politički) pokret. Urlike Prokop u međunarodnom sportu s pravom vidi “instituciju analognu pozitivnoj  filozofiji“. (2) Olimpijska filozofija i sport pojavljuju se kao jedinstvo misli i prakse u izgradnji pozitivnog društva.

Osnov Kubertenove olimpijske doktrine čine ideje koje su kamen temeljac Kontove “socijalne fizike”: ideja reda (“socijalna statika”) i ideja progresa (“socijalna dinamika”).

O autoru

Administrator

Dodaj Komentar

Noviji tekstovi

Poslednji Komentari

Arhiva

Kategorije

Meta Linkovi

Pratite Ducijev rad i na fejsbuku